Iston, Pouffamatus, Cracozie en Transmouffe, beroemde Perzische geneesheren, onderzoeken de stoelgang van Darius na de slag van Arabela

Vervaardiger:

Ensor, James (etchers)

Periode:

n/a

Datering:

1886

Instelling:

Museum voor Schone Kunsten Gent

Type:

prenten, estampes en prints (visual works)

Subtype:

ets, eau-forte en etching

Materiaal:

papier, papier en paper

Onderwerp:

fantastische kunst, art fantastique, fantastic art, historiestukken, sujets historiques, history paintings, landschappen, paysages en landscapes

Dimensies:

h 237 mm
b 178 mm

Inventarisnummer:

1998-B-6-3

Beschrijving:

De ets gaat terug op de historische nederlaag van Darius III in 331 voor Christus. Ensor liet de veldslag tussen Darius en Alexander de Grote in de imaginaire plaats Arabela plaatsvinden; in werkelijkheid had het militaire treffen in Gaugamela plaats. De prent heeft wel meer fictieve elementen, en Ensor voert daarin de satire ten top. Darius' geneesheren onderzoeken immers zijn stoelgang, op zoek naar een oorzakelijk verband tussen een mogelijke darmstoornis en de nederlaag. Ook de klankrijke namen van de geneesheren ontsprongen aan Ensors ongebreidelde fantasie. De figuur van Crazon, gezeten op het toilet rechts, gebruikte Ensor ook in de tekening "De duivels Dzitss en Hihahox geleid door Crazon, rijdend op een woeste kat, leiden Christus naar de hel" eveneens uit 1886 (Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, inv. 7660). Anderzijds blijkt uit de ets dat Ensor de techniek van de oude meesters als voorbeeld nam, zoals hier Rembrandt.

Iconclass:

23S12 Perzië (een van de vier wereldrijken)
98B(DARIUS) (verhaal van) Darius, koning van Perzië
61B2(DARIUS III) historische figuur (DARIUS III)
98B(ALEXANDER THE GREAT) (verhaal van) Alexander de Grote
61B2(ALEXANDER THE GREAT) historische figuur (ALEXANDER DE GROTE)
61B2 mannelijke historische figuren (portretten en scènes naar het leven)
49G1 arts, geneesheer, dokter
31A623 uitwerpselen, excrementen
41A771 recipiënt in metaal: emmer, kruik, vat, ton, blik
41D221(TURBAN) hoofddeksel: tulband
41A422 wandtapijten en draperingen
61A(+4) historische gebeurtenissen en situaties (spotprent, satire van een historische gebeurtenis)
44C312 politieke karikaturen en satire
52EE11 onderzoek, navorsing; ‘investigatione’ (Ripa)
52A44 fantasie, capriccio
52A4 verbeelding
25G3(PALM-TREE) bomen: palmboom