Christus en de overspelige vrouw

Vervaardiger:

Anonieme meester Maître anonyme Anonymous Master (painters (artists))

Periode:

n/a

Datering:

1540

Instelling:

Museum voor Schone Kunsten Gent

Type:

schilderingen, peintures en paintings (visual works)

Subtype:

olieverfschilderijen, peintures à l'huile en oil paintings (visual works)

Materiaal:

olieverf, peinture à l'huile, oil paint, paneel, panneau en panel

Onderwerp:

religieuze symboliek, symbolique religieuse en religious symbolism

Dimensies:

h 58 cm
b 87.6 cm

Inventarisnummer:

S-109

Beschrijving:

Het thema van Christus en de overspelige vrouw is ontleend aan het evangelie van Johannes (8:1-11). Terwijl Jezus in de Tempel onderricht verschafte brachten schriftgeleerden en farizeeërs Hem een vrouw die op overspel was betrapt en volgens de Wet van Mozes moest gestenigd worden. Op hun listige vraag wat Hij er van dacht, antwoordde Jezus: ‘Wie zonder zonde is werpe de eerste steen’, waarna de belagers een voor een afdropen. Het verhaal wordt gesitueerd in een renaissancistische tempel met uitzicht op de stad Jeruzalem. De vrouw staat verlegen bij de uitgang. Naast haar is een mand met stenen te zien. Terwijl Jezus op zijn hurken gezeten zijn antwoord in het stof op de vloer schrijft, vluchten de aanklagers haastig weg. Opvallend detail is de hond onderaan rechts die, als symbool van de huwelijkstrouw, de scène verlaat terwijl hij nog even achterom kijkt. Het maniëristische paneeltje dat wel gedateerd is, maar waarvan de auteur niet gekend is, wordt gesitueerd in de omgeving van Pieter I Coecke van Aelst.

Iconclass:

73 Nieuwe Testament
11D Christus
11D3 Christus als volwassene
73C publieke leven van Christus: vanaf zijn doopsel tot de Passie
73C7222 de farizeeën brengen een van overspel beschuldigde vrouw voor Christus (Johannes 8:2-11)
73C72221 Christus wijst naar of schrijft op de grond
41A7751 recipiënt gemaakt uit plantaardig materiaal (geen hout): mand
31E23411 gewelddadige dood door steniging
41D26511 borduurwerk met gouddraad
48C167 bestrating, vloer ~ architectuur
12A521 hogepriester
31A72 vrouw
42D39 overspel
34B11 hond
41A381 loggia, veranda, portiek (met zuilen)
25G4111 guirlande, bloemenkrans
48C145 architecturale elementen in schilderijen, beeldhouwwerken, enz.
48C16 architecturale details
41D267 handtas, geldbeurs
48C1634 Korinthische orde ~ architectuur
46A633 debat, discussie (~ meeting)
25I stadsgezicht en stadslandschap met door de mens gebouwde constructies
41A huisvesting
41A1 burgerlijke architectuur; gebouwen; huisvesting
41A14 stedelijke huisvesting